11 Temmuz 1995, Avrupa’nın ortasında, Birleşmiş Milletler koruması altındaki bir bölgede insanlık tarihinin en karanlık sayfalarından biri yazıldı. Bosna Savaşı sırasında Srebrenitsa’da gerçekleştirilen soykırımda 8 binden fazla Boşnak insan, Sırp güçler tarafından sistematik biçimde katledildi. İşte, yıl dönümünde Srebrenitsa Katliamı’nın detayları…

SREBRENITSA KATLİAMI NEDİR?

Srebrenitsa Katliamı, 1992-1995 Bosna Savaşı sırasında 11 Temmuz 1995 tarihinde Bosnalı Sırp güçlerin, Birleşmiş Milletler tarafından “güvenli bölge” ilan edilen Srebrenitsa’da, çoğu erkek ve çocuk olmak üzere 8 binden fazla Boşnak sivili sistematik biçimde katletmesidir. Katliam, Uluslararası Adalet Divanı tarafından soykırım olarak tanımlanmıştır. Bu olay, II. Dünya Savaşı sonrası Avrupa’da gerçekleşen en büyük insanlık suçu olarak kabul edilmektedir.

SREBRENITSA NEREDE?

Srebrenitsa, Bosna-Hersek’in doğusunda, Sırbistan sınırına yakın bir kasabadır. 1993 yılında Birleşmiş Milletler tarafından “güvenli bölge” ilan edilmişti. Ancak 1995’te Bosnalı Sırp kuvvetleri bu bölgeyi kuşatarak ele geçirdi. BM’ye ait Hollandalı barış gücü askerlerinin bölgedeki yetersiz müdahalesi, katliamın önlenememesine neden oldu.

SREBRENITSA KATLİAMI KİMLER TARAFINDAN YAPILDI?

Katliam, Ratko Mladiç komutasındaki Bosnalı Sırp Ordusu (VRS) tarafından gerçekleştirildi. Mladiç ve siyasi lider Radovan Karadziç, bu katliam nedeniyle Lahey’deki Uluslararası Ceza Mahkemesi’nde yargılanmış ve ömür boyu hapse mahkûm edilmişlerdir. Katliamda yer alan birçok Sırp subay ve asker de yıllar içinde uluslararası hukuk önünde yargılanmıştır.

SREBRENITSA’DA KAÇ KİŞİ ÖLDÜ?

Uluslararası Kayıp Kişiler Komisyonu (ICMP) verilerine göre en az 8.372 Boşnak erkek ve erkek çocuk Sırp güçleri tarafından öldürüldü. Kurbanlar önce ayrıştırıldı, ardından ormanlık alanlarda ya da toplama kamplarında topluca infaz edilerek toplu mezarlara gömüldü. Bu mezarlar daha sonra delilleri yok etmek amacıyla tekrar taşındı.

SREBRENITSA KATLİAMI NEDEN YAŞANDI?

Katliamın arkasında etnik temizlik amacıyla yürütülen Sırp milliyetçi politikalar ve “Büyük Sırbistan” ideali yatmaktaydı. Bosna’daki Müslüman Boşnak nüfusu yok etmeye yönelik planlı ve organize bir kampanyanın parçasıydı. Katliam, Avrupa’nın ortasında, uluslararası güçlerin gözü önünde gerçekleştiği için ayrıca büyük tepki toplamıştır.