Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Orta Doğu’da yaşanan gelişmelere ilişkin sosyal medya hesabından paylaşımda bulundu.

Artan jeopolitik gerginliklerin ekonomiye etkilerini çok boyutlu analiz ettiklerini ve muhtemel senaryoları detaylı olarak değerlendirdiklerini söyleyen Şimşek’in paylaşımı şöyle:

“Hürmüz Boğazı’nın kapanması durumunda senaryolar üzerinden ekonomimize yönelik yapılan spekülasyonlara lütfen itibar etmeyiniz. Programımızla ekonomimizin şoklara karşı direncini önemli ölçüde artırdık. Enflasyonla mücadelede kararlıyız, dezenflasyonun devamı için gerekli tüm adımları atmaya devam edeceğiz.”

HÜRMÜZ BOĞAZI KÜRESEL TİCARET AÇISINDAN NEDEN ÖNEMLİ?

İran parlamentosu, dünya petrol arzının beşte birinden fazlasının günlük olarak geçtiği hayati önem taşıyan küresel ticaret yolunun kapatılmasına yönelik bir yasa tasarısını onayladı. Ancak son kararı İran’ın üst düzey liderleri verecek.

HÜRMÜZ BOĞAZI NEDİR?

Dünyanın en önemli petrol geçitlerinden biri olan Hürmüz Boğazı, küresel ekonominin gücünün büyük ölçüde petrol akışına bağlı olması nedeniyle ABD ve diğer ülkeler için jeostratejik öneme sahiptir.

Boğaz, Umman ile İran arasında yer alır ve kuzeydeki Körfez’i, güneydeki Umman Körfezi’ne ve ötesindeki Arap Denizi’ne bağlar.

En dar noktasında genişliği 33 kilometredir, nakliye yolu ise sadece 3 kilometre genişliğindedir.

PEKİ NEDEN BU KADAR ÖNEMLİ?

Dünya toplam petrol tüketiminin yaklaşık beşte biri boğazdan geçiyor. Analitik firması Vortexa’nın verilerine göre, 2022’nin başından geçen aya kadar, günlük olarak yaklaşık 17,8 milyon ila 20,8 milyon varil ham petrol, kondensat ve yakıt boğazdan aktı.

Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) üyeleri Suudi Arabistan, İran, Birleşik Arap Emirlikleri, Kuveyt ve Irak ham petrolünün çoğunu Boğaz üzerinden, çoğunlukla Asya’ya ihraç ediyor.

Bahreyn’de konuşlu ABD Beşinci Filosu, bölgedeki ticari nakliyeyi korumakla görevli.

KAPATILSA NE OLUR?

Boğazın kapatılmasının Trump’a doğrudan bir maliyet yüklemesi avantajı var ; zira bu durum ABD’de ve dünya genelinde hemen enflasyonist etki yaratacak bir petrol fiyat artışına yol açacak.

Ancak bu aynı zamanda dramatik bir ekonomik kendine zarar verme eylemi olurdu. İran petrolü aynı geçidi kullanıyor ve Hürmüz’ü kapatmak, İsrail saldırısını çok eleştiren Körfez Arap ülkelerini kendi çıkarlarını korumak için savaşa sokma riski taşıyor.

Özellikle boğazın kapatılması Çin’e önemli zarar verecektir. Dünyanın ikinci büyük ekonomisi, uluslararası yaptırımlara tabi olan İran’ın petrol ihracatının neredeyse %90’ını satın alıyor.

ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, Fox News’e yaptığı açıklamada, Çin’den İran’ın boğazı kapatmasını engellemesine yardımcı olmasını istedi: “Pekin’deki Çin hükümetini bu konuda Çin’i aramaya teşvik ediyorum, çünkü petrol için Hürmüz Boğazı’na büyük ölçüde bağımlılar. Bunu yaparlarsa, bu başka bir korkunç hata olur” diye ekledi, “Bunu yaparlarsa bu onlar için ekonomik intihar olur.”

ABD’nin saldırıları sonrasında bazı süper tankerlerin stratejik su yolunda U dönüşü yaptığına dair haberler geliyor.

İRAN HÜRMÜZ BOĞAZI İÇİN NE DEDİ?

İran’ın Press TV’si hafta sonunda İran Meclisi’nin Hürmüz Boğazı’nı kapatma kararını onayladığını ancak nihai kararın İran’ın üst düzey liderlerine kalacağını bildirdi.

Pazar günü İran Dışişleri Bakanı Seyyid Abbas Irakçi, Trump’ın İran’ı bombalama kararının “kalıcı sonuçları olacağını” söyleyerek bunun açık uçlu bir misilleme olabileceğine işaret etti.

İran’ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney, ABD’nin ülkesine karşı İsrail’in başlattığı savaşa katılmasının ardından yaptığı ilk açıklamada, İsrail’in “büyük bir hata” yaptığını ve “cezalandırılması gerektiğini” söyledi ancak Hürmüz Boğazı’na ilişkin özel bir göndermede bulunmadı.

Kaynak: Haber Merkezi