19 Mart’ta İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne yapılan operasyondan sonra faiz yükü daha da ağırlaşan Hazine ve Maliye Bakanlığı için yaz ayları da zor geçecek. Hazine, haziran-ağustos döneminde 1 trilyon lirayı aşan borçlanma gerçekleştirmeyi planlıyor. Bu durumun nedeni ise 3 ayda 545 milyar liraya ulaşacağı öngörülen faiz yükü.

YENİ REKORLAR KAPIDA

Hazine, yaz aylarına ilişkin borçlanma stratejisini açıkladı. Plana göre Hazine bir kez daha dış borçlanmaya gitmeyi planlamayarak yaz aylarında da iç borçlanmayla bütçe açığını finanse etmeyi hedefliyor. Haziranda 278.9 milyar lira, temmuzda 349.4, ağustosta ise 396 milyar lira borçlanacak. Hazine’nin faiz yükü, borçlandığı anapara tutarını aşacak. Hazine haziranda 71.9 milyar liralık anapara, 248.4 milyar liralık da faiz ödemesi yapacak. Borç ödemelerinde faiz yükü temmuzda 129.4 milyar lira, ağustosta ise 167.6 milyar liraya ulaşması bekleniyor. Böylece Hazine yaz aylarında 545.4 milyar liralık faiz ödemesi için 1 trilyon 24 milyar lira borçlanacak.

Hazine’nin borçlanma ihtiyacı, ocak-mart dönemine kıyasla yüzde 39 arttı. Hazine’nin yüksek borçlanma ihtiyacının en önemli nedenini bütçe açıkları oluştururken, bütçede rekor seviyedeki harcamalarda aslan payını faiz alıyor. 19 Mart’tan önce bütçenin faiz gideri 135.5 milyar lira seviyesindeyken, nisanda 257.1 milyar liraya ulaşarak rekor kırmıştı. Bu duruma dikkat çeken Ekonomist Kerim Rota, Gazete Oksijen’deki yazısında Hazine’nin 2015 yılında TÜFE’ye endeksli devlet tahvili ile 8.8 milyar lira borçlandığına ancak 10 yılın sonunda yüksek enflasyon nedeniyle bu tahvil için nisanda 90.8 milyar liralık faiz ödemesi yapıldığına vurgu yapmıştı.

‘Anormal bir faiz ödüyoruz’

Ekonomistler, siyasi ortam nedeniyle Türkiye’nin anormal yüksek seviyelerde faiz gideri olduğuna dikkat çekiyor. Finans piyasaları uzmanı İris Cibre, “Ex-post (gerçekleşmiş enflasyon üzerinden hesaplanan) reel faiz yüzde 10. Ne hazine, ne bütçe, ne reel sektör, ne gelir adaleti kalır. Anormal bir faiz bu. Sürdürülemez” ifadesini kullanırken, Bahçeşehir Üniversitesi’nden Prof. Dr. Hakkı Öztürk de “Normal şartlarda faizlerin düşmesi gerekir. Bu ekonominin ayarları ne zaman ve kim tarafından bozuldu” diye sordu.