6 Şubat 2023’te meydana gelen, 11 ilde yıkıma ve 53 bin 537 can kaybına neden olan depremlerden bu yana neredeyse iki yıl geçti, verilen sözler tutulmadı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, “319 bini bir yıl içinde olmak üzere toplam 650 bin yeni konut yaparak depremzede vatandaşlarımıza teslim edeceğiz” dedi ancak geçen hafta yaptığı açıklamada deprem bölgesinde 155 bininci konutun anahtarını teslim ettiklerini açıkladı. Yani verilen sözlerin yüzde 50’si bile tutulamadı.

Depremde en ağır hasarı Hatay aldı. Yıkılan ilçelerinden biri Arsuz oldu. Burada 3 bin 90 
deprem konutunun yapımına başlandı. Kaba inşaatları tamamlanan konutların bu yıl içinde teslim edileceği açıklandı. 

YARDIMLAR NEREYE GİTTİ?

Cumhurbaşkanı Erdoğan geçen hafta kabine toplantısı sonrası yaptığı açıklamada, “2023 ve 2024 yılında deprem bölgesinde günümüz fiyatlarıyla toplam 2.6 trilyon lira harcadık. Bugünkü kurla 75 milyar dolar tutarında bir harcama yaptık” dedi.

Depremlerin ardından TRT’nin Türkiye Tek Yürek kampanyasına 115 milyar lira bağışlandı. Motorlu Taşıtlar Vergisi iki kez ödendi. AFAD, 129 milyar lira yardım topladığını açıkladı. AB, 6 milyar Euro (bugünkü kurla 220 milyar lira) yardımda bulundu. İktidar, ilk yıl deprem bölgesi için 894 milyar lira harcadı. 2024’te bütçeye konan 906 milyarlık ödenekten harcanan miktar 212 milyar lirada kaldı.

PAY SADECE YÜZDE 2.3

Deprem harcamalarında ayrılan ödeneğin yalnızca yüzde 23.4’ü kullanılırken, yaklaşık 700 milyar TL’lik ödenek ise harcanmadı.

AKP’liler 9 trilyonu aşan harcamaları ve 1.3 trilyon liraya dayanan bütçe açığını savunmak için deprem harcamalarına vurgu yapsa da 2024 bütçesinde deprem harcamalarının payı yalnızca yüzde 2.3’te kaldı.

11 KENTTE 155 BİNİ TESLİM EDİLDİ

HATAY: 254 bin 195 konut sözü verildi. 32 bin 160 konut teslim edildi. 222 bin 35 konut bekliyor. 

KAHRAMANMARAŞ: 112 bin 414 konut sözü verildi. 27 bin 398 konut teslim edildi. 85 bin 16 konut bekliyor.

MALATYA: 103 bin 15 konut sözü verildi. 19 bin 751 konut teslim edildi. 83 bin 264 konut bekliyor.

ADIYAMAN: 64 bin 811 konut sözü verildi. 24 bin 625 konut teslim edildi. 40 bin 186 konut bekliyor.

GAZİANTEP: 41 bin 922 konut sözü verildi. 20 bin 888 konut teslim edildi. 21 bin 34 konut bekliyor.

DİYARBAKIR: 21 bin 712 konut sözü verildi. 7 bin 98 konut teslim edildi. 14 bin 614 konut bekliyor.

OSMANİYE: 20 bin 502 konut sözü verildi. 5 bin 410 konut teslim edildi. 15 bin 92 konut bekliyor.

ADANA: 21 bin 21 konut sözü verildi. 3 bin 872 konut teslim edildi. 17 bin 149 konut bekliyor.

ELAZIĞ: 20 bin 261 konut sözü verildi. 5 bin 481 konut teslim edildi. 14 bin 780 konut bekliyor.

ŞANLIURFA: 16 bin 782 konut sözü verildi. 6 bin 512 konut teslim edildi. 10 bin 270 konut bekliyor.

KİLİS: 3 bin 361 konut sözü verildi. Bin 929 konut teslim edildi. Bin 432 konut bekliyor.

Toplam 16 şirkete verildi

İhaleler malum patronlara gitti

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nca 6 Şubat 2023 ile 7 Eylül 2024 tarihleri arasında 114 milyar 482 milyon 193 TL’lik deprem konut ihalesi yapıldı. 

– Çelikler Holding’e bağlı YSE Yapı İnşaat, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikli Bakanlığı’ndan 5 milyar 316 milyon 112 bin TL’lik ihale aldı. Demiryolu hatları ve tünellerin inşaasında faaliyet gösteren şirket elektrik santralleri ve madencilik alanında da etkin.

– YDA İnşaat’ın  aldığı deprem konut ihalelerinin maliyeti kayıtlara 5 milyar 68 milyon 900 bin TL olarak geçti. Şirket, Trabzon Şehir Hastanesi, Kahramanmaraş Acil durum Hastanesi, Şanlıurfa Şehir Hastanesi’ni yaptı.

ERDOĞAN’IN KOMŞUSU

– 2.2 milyar TL harcanarak Kuzey Kıbrıs’a inşa edilen Saray’ın ihalesini alan Siyah Kalem Mühendislik de deprem konutu ihalelerinde öne çıktı. Özdemir, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Kısıklı’daki evinin komşusu.

– Rönesans Holding’in aldığı ihaleler 15 milyar 400 milyon TL’ye ulaştı. Erdoğan’ın sarayının müteahhidi.

– Kalyon İnşaat’a bağlı İspa, Hatay’ın Antakya ilçesinde 4.5 milyarı geçen ihale aldı. İstanbul Havalimanı’nı yaptı. Kuzey Marmara ve Kuzey Ege Otoyolu’yla da biliniyor.

– Adıyaman ki ayrı ihaleyi toplam 9 milyar 346 milyon TL’ye kazanan Kuzu Grup’a bir 4 milyar 461 milyon TL’lik bir ihale daha verilmişti. Erdoğan ailesine yakınlığıyla biliniyor. Kuzu Grubu’nun Siirt’te yaptırdığı iki okula, Emine Erdoğan’ın anne ve babasının isimleri verildi.

– Elazığ’daki 448 konut inşaatı ihalesini Erdoğan’ın, ‘kitabıyla poz veren AKP Elazığ milletvekili aday adayı Veysel Demirci’nin şirketi Ziver Petrol kazandı.