Nüfus Politikaları Yüksek Kurulu dün ilk toplantısını yaptı. Bu yıl, aile kurulmasının teşvik edilmesi ve kadın istihdamının artırılması için yeni destek paketleri devreye alınacak.
Aile kurmayı teşvik etmek amacıyla genç çiftlere sosyal konut programı planlanıyor. Çalışan kadınlara özel projeler hazırlanıyor. Kadınların hem ev hem de iş hayatını aynı anda sürdürmesi için ücretsiz veya düşük maliyetli kreşler yaygınlaştırılacak, doğum izin süreleri artırılacak. Zorunlu durumlar dışında sezaryen doğum oranının azalması teşvik edilecek.

KISA-ORTA-UZUN VADELİ STRATEJİ

Dün Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde toplanan Nüfus Politikaları Yüksek Kurulu Toplantısı’ndan önce açıklama yapan Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, sağlıklı bir nüfus yapısı için kısa, orta ve uzun vadeli stratejiler geliştireceklerini söyledi.

Kurulun 6 ayda bir toplanacağını, gelişmeleri takip ederek, politikaları ve eylemleri güncelleyeceklerini belirten Yılmaz, doğurganlık oranlarını ve nüfus yenileme seviyesini sürdürülebilir kılmak için eylem planları oluşturulacağını anlattı.

DOĞUM HIZI DÜŞÜYOR

2009’dan itibaren, ülkemizdeki doğurganlık hızı ve nüfus artış hızında belirgin bir düşüş gözlemlendiğini belirten Yılmaz, “2023 yılında 1.51 düzeyine geriledi. Bu, tarihimizin en düşük değeridir. Bu durum, doğurganlığın nüfusun yenilenme düzeyinde kritik eşik olan 2.1’in altında kaldığını gösteriyor. Nüfusun kendini yenilemesi için gerekli olan 2.1 eşiğinin üzerinde olan 10 ilimiz kalmış olup, toplam doğurganlık hızının 3’ün üzerinde olduğu tek ilimiz Şanlıurfa’dır (3.27). Tüm illerimizde düşüş var, 1.5 düzeyinin altında 51 ilimiz var. 2025, Cumhurbaşkanımız tarafından ‘Aile Yılı’ olarak ilan edildi. Cumhurbaşkanımızın ifade ettiği üzere, önümüzdeki dönemde güçlü bir aile ve nüfus yapısına sahip olunması için kararlı adımlar atılacak” ifadelerini kullandı.

ULUSAL EYLEM PLANI

Yılmaz şunları söyledi: “Doğurganlık hızındaki düşüş, nüfus yapısı, aile ve evlenme kurumundaki değişimlerin temel nedenleri, ihtiyaçlar ve bu alanlara yönelik politika önerileri tespit edilecek. Akabinde Kurul marifetiyle Ulusal Eylem Planı hazırlanacak. Özel önem arz eden konularda çalışma grupları ve komiteler kurulacak. Kalkınma Planı ve Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı’nda da yer aldığı üzere mevcut hukuki düzenlemeler, aile ve dinamik nüfus yapısını etkileyen gelişmeler çerçevesinde gözden geçirilecek, belirlenecek ihtiyaçlar doğrultusunda yeni hukuki düzenlemelere ilişkin çalışma yapılacak.” Kurulun ilk toplantısında demografik yapı ve nüfus politikalarındaki değişim ve dönüşümler, aile ve gençlik fonu ve doğum yardımları konuları masaya yatırıldı. 13 Ocak’ta tanıtılacak ‘Aile Yılı’ öncesinde yol haritası ele alındı.

İŞTE YENİ DÖNEMİN STRATEJİLERİ

NORMAL DOĞUM DESTEKLENECEK

Zorunlu durumlar dışında sezaryen doğum oranının azalması teşvik edilecek. Sağlık profesyonelleri içinde önemli bir yere sahip olan ebelerin, çiftlere kaliteli ve nitelikli bakım ve danışmanlık hizmetleri sunması ve ebelerin istihdamını yaygınlaştırmak için adımlar atılacak.

YENİ EVLİLERE SOSYAL KONUT

Aile kurmayı teşvik etmek amacıyla genç çiftlere maddi destekler, evlilik danışmanlığı ve ilk evini alanlar için sosyal konut programları hayata geçirilecek.

KADINLARA YENİ İŞ MODELLERİ

Kadınların, hem ev hayatını hem iş hayatını aynı anda sağlıklı biçimde sürdürmeleri ve ikisi arasında bir tercihe zorlanmamaları için yeni çalışma modelleri geliştirilecek. Doğum izinlerinin artırılmasından, kreş ve bakım süreçlerinin desteklenmesine; doğum yardımlarından esnek ve uzaktan çalışmaya birçok alternatif çok yönlü ve bütüncül bir bakış açısıyla ele alınacak.

ÜCRETSİZ KREŞ DESTEĞİ

Çalışan ebeveynlere destek olmak için ücretsiz veya düşük maliyetli kreş ve çocuk bakım hizmetleri yaygınlaştırılacak. Aile yapısını zayıflatmaya ve cinsiyetsizleştirmeye yönelik küresel saldırılara karşı milli değerleri öne çıkaran eğitim, kültür ve iletişim politikaları güçlendirilecek.

KURUL KİMLERDEN OLUŞUYOR?

Kurul, Adalet, Aile ve Sosyal Hizmetler, Çalışma ve Sosyal Güvenlik, Gençlik ve Spor, Hazine ve Maliye, İçişleri, Milli Eğitim ve Sağlık Bakanlarının yanı sıra, Diyanet İşleri, İletişim, Strateji ve Bütçe ile Türkiye İstatistik Kurumu’nun Başkanlarından oluşuyor.